ADLİ TATİLDE SÜRELER

Bulak Akademi

Cuma, 04 Nisan 2025

ADLİ TATİLDE SÜRELER

Adli Tatil Ne Zaman Başlıyor?

Adli tatil; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 102. maddesine göre her yıl 20 Temmuz’da başlamakta, 31 Ağustos’ta sona ermektedir. Yeni adli yıl ise 1

Eylül’de başlamaktadır.

Adli Tatilin Sürelere Nasıl Etki Eder?

Hukuk Muhakemeleri Kanunun 104. Maddesi Uyarınca “ (1) Adli tatile tabi olan dava ve işlerde, bu Kanunun tayin ettiği sürelerin bitmesi tatil zamanına rastlarsa, bu süreler ayrıca bir karara gerek olmaksızın adli tatilin bittiği günden itibaren bir hafta uzatılmış sayılır.”

Öncelikle her bir kanun yönünden başlama ve bitiş sürelerini inceleyecek olursak;

1) 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Adli tatil süresi” başlıklı 102. Maddesi gereğince; adli tatil, her yıl yirmi temmuzda başlar, otuz bir ağustosta sona erer. Yeni adli yıl ise bir eylülde başlamaktadır. 104. madde uyarınca da, adli tatilde (yasal süreleri işlemeyen) görülmeyecek olan işlerin yasal süresi adli tatil süresi içerisinde bitmiş ise, bu işlerin süresi ayrıca bir karara gerek olmaksızın adli tatilin bittiği günden itibaren bir hafta uzamış sayılacaktır.

2) 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 331/4 uyarınca adli tatile rastlayan süreler işlemez. Bu süreler tatilin bittiği günden itibaren üç gün uzamış sayılacaktır.

3) 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 8/3 maddesine göre ise, bu Kanunda yazılı sürelerin bitmesi çalışmaya ara verme zamanına rastlarsa bu süreler, ara vermenin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılacaktır.

Süreler usul kanunlarında genel hatlarıyla bu şekilde belirlenmiştir.

6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 103. maddesinde adli tatilde görülebilecek davalar sıralanmıştır.

Bu maddede, belirtilen süreler sadece 6100 sayılı kanun kapsamında kalan dava ve işleri kapsamaktadır.

Kanun maddesinin gerekçesinde belirtildiği üzere; “…burada kastedilen, maddî hukuka ait süreler olmayıp, Örneğin; zamanaşımı gibi, usul hukukundaki sürelerdir. Hükme göre, adli tatilde görülemeyecek olan dava ve işlere ilişkin sürelerin bitim tarihi tatile rastlar ise bu süreler tatilin bittiği günden itibaren yedi gün uzatılmış sayılacaktır…”

 Adli tatil süresi içinde tebliğ olmuş ve HMK da yer alan işlem süresi Adli tatil bitiminden sonra da henüz sona ermemiş ise, artık bu sürenin sonuna yeniden 7 gün eklenmeyecektir. Burada yer alan süre, adli tatil içindeyken bitmemiş olduğundan ilave süre eklenmesi de söz konusu olmayacak, belirtilen sürenin sonunda, artık bahsi geçen işin yapılması kabul edilmeyecektir.

Yargıtay 12. Hukuk Dairesi 2017/7898 Esaslı 2018/8570 sayılı kararında ;

“Karar temyiz edene 17/08/2017 tarihinde tebliğ edildiği halde temyiz dilekçesi belirli süre geçirildikten sonra, 05/09/2017 tarihinde verilip kaydettirilmiştir. İcra dairelerinde ve icra mahkemelerinde adli tatil hükümleri (HMK m. 102/104) uygulanmaz (İİK m. 18/1). Bu nedenle, İİK'da bir sürenin bitmesi adli tatile rastlarsa, süre, adli tatil içindeki bu son günün tatil saatinde biter; bu sürenin adli tatilin bitiminden itibaren bir hafta daha uzatılmış sayılmasına imkan yoktur. “ şeklinde karar verilmiştir.

6100 Sayılı HMK da yer alan işler yönünden adli tatil içinde dahi olsa görülecek işler de vardır. Buna göre aşağıdaki dava ve işlere ilişkin usuli işlemler adli tatil süresi içinde de görülür.

1.İhtiyati tedbir, ihtiyati haciz ve delillerin tespiti gibi geçici hukuki koruma, deniz raporlarının alınması ve dispeçci atanması talepleri ile bunlara karşı yapılacak itirazlar ve diğer başvurular hakkında karar verilmesi.
2.Her çeşit nafaka davaları ile soy bağı, velayet ve vesayete ilişkin dava ya da işler.
3.Nüfus kayıtlarının düzeltilmesi işleri ve davaları.
4.Hizmet akdi veya iş sözleşmesi sebebiyle işçilerin açtıkları davalar.
5.Ticari defterlerin kaybından dolayı kayıp belgesi verilmesi talepleri ile kıymetli evrakın kaybından doğan iptal işleri.
6.İflas ve konkordato ile sermaye şirketleri ve kooperatiflerin uzlaşma suretiyle yeniden yapılandırılmasına ilişkin işler ve davalar.
7.Adli tatilde yapılmasına karar verilen keşifler.
8.Tahkim hükümlerine göre, mahkemenin görev alanına giren dava ve işler.
9.Çekişmesiz yargı işleri.
10.Kanunlarda ivedi olduğu belirtilen veya taraflardan birinin talebi üzerine, mahkemece ivedi görülmesine karar verilen dava ve işler.

Adli Tatile Tabi İşler ve Davalar için İşlemeyen Süreler:

1)Dava Dilekçesi
2)Karşı Dava Dilekçesi
3)İstinaf Dilekçesi
4)Temyiz Dilekçesi Alınması
5)Bunlara karşı verilen cevap dilekçesi alınması
6)İlam verilmesi
7)Her türlü tebligat işlemi yapılması
8)Dosyanın başka bir mahkemeye istinaf mahkemesine veya Yargıtay’a gönderilmesi işlemi yapılır.

5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 331. maddesi ile adli tatil ve adli tatilde görülecek işler belirtilmiştir.d

1)Soruşturmalar ile tutuklu işlere ait kovuşturmaların ve ivedi sayılacak diğer hususların tatil süresi içinde de ne suretle yerine getirileceği Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenir.

2)BAM ile Yargıtay tarafından tutuklu hükümlere ilişkin incelemeler yapılır.

Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2016/2588 Esaslı 2016/4056 sayılı kararında;

“Cumhuriyet Başsavcılığınca verilen kovuşturmaya yer olmadığına dair kararın muterize adli tatil süresinde 02.08.2013 tarihinde tebliğ edildiği ve itiraz süresinin adli tatil dönemi içinde 17.08.2013 tarihinde bittiği hâlde, ... Ağır Ceza Mahkemesince 02.09.2013 tarihinde yapılan itirazın süre yönünden reddine karar verilmiş ise de; adli tatile rastlayan sürelerin işlemeyeceğine dair 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 331/4. maddesine aykırı olarak muterizin itirazının süre yönünden kabulü ile esastan inceleme kararı verilmesi gerekirken, yazılı şekilde itirazın reddine” karar vermiştir.” Şeklinde karar verilmiştir.

Yani tutuklu bulunan şahısların  yasal süreye tabi başvurularını adli tatil içinde yapmaları gerekmektedir.

3.2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 8/3 maddesine göre, bu Kanunda yazılı sürelerin bitmesi çalışmaya ara verme zamanına rastlarsa bu süreler, ara vermenin sona erdiği günü izleyen tarihten itibaren yedi gün uzamış sayılacaktır.

Adli Tatile Tabi Olmayan İşler ve Davalar için İşleyen Süreler:

1)Yürütmenin durdurulmasına ve delillerin tespitine ait işler.
2)Kanunen belli süre içinde karara bağlanması gereken işler.

Ancak yargı çevresine dahil olduğu Bölge İdare Mahkemesi’nin bulunduğu il merkezi dışında kalan ve sadece bir idare veya bir vergi mahkemesi bulunan yerlerdeki idari yargı mercileri adli tatilden yararlanamazlar.